Choroby tarczycy

W Polsce choroby tarczycy występują u około 20% populacji, a wśród chorych zdecydowaną większość stanowią kobiety.

Tarczyca wydziela do krwi hormony, między innymi: tyroksynę T4 i trijodotyroninę T3.

Hormony te są odpowiedzialne za podstawową i całkowitą przemianę materii, zapewniają harmonijne działanie wszystkich układów.

Objawy chorobowe zależą od tego, czy w organizmie jest nadmiar czy też niedobór w/w hormonów.

Wśród najczęściej występujących objawów spotyka się:

• Zaburzenia ze strony układu nerwowego:
  
  • osłabienie sprawności fizycznej i umysłowej, apatia, wyczerpanie i spowolnienie, zwiększona senność
  • lub przeciwnie: wzrost pobudliwości, bezsenność, zwiększone napięcie nerwowe.
   
• Zwiększona wrażliwość na zimno lub też nietolerancja ciepła, a nawet możliwe są stany podgorączkowe,
   
• Sucha, zimna skóra lub ciepła, wilgotna,
   
• Suche, kruche włosy, a także wypadanie włosów,
   
• Zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała, znaczne osłabienie, 
   
• Zaparcia lub biegunki,
   
• Zaburzenia czynności serca,
   
• Przyspieszony rozwój miażdżycy z powodu zaburzeń gospodarki lipidowej,
   
• Zaburzenia cyklu miesiączkowego, niepłodność, samoistne poronienia,
   
• Osteoporoza,
   
• U starszych – upośledzenie sprawności umysłowej i fizycznej, zaburzenia pamięci depresja.

Należy podkreślić, że hormony tarczycy mają bardzo ważne działanie w czasie ciąży. Pobudzają prawidłowy wzrost i rozwój płodu. Niedobór tych hormonów w wieku płodowym jest przyczyną niedorozwoju centralnego układu nerwowego, opóźnienia rozwoju kości i przedwczesnego kostnienia nasad kostnych.

Jednym z najbardziej czułych wskaźników czynności tarczycy jest tyreotropina - TSH. Tyreotropina jest to hormon wytwarzany przez przysadkę. TSH pobudza syntezę i uwalnianie hormonów tarczycy. Badanie poziomu TSH można traktować jako przesiewowy test zaburzeń czynności gruczołu tarczowego.

Interpretacja całkowitego stężenia hormonów tarczycy w surowicy krwi jest trudna, ponieważ zależy między innymi od stężenia białek wiążących hormony. Dlatego najlepszym sposobem jest pomiar stężenia wolnych hormonów – wolnej trijodotyroniny – fT3, wolnej tyroksyny fT4.

Ocena stężeń TSH i wolnych frakcji hormonów tarczycy fT3 i fT4 to podstawowe badania dające wgląd w czynność tarczycy. Umożliwiają one lekarzowi ocenę stanu eutyreozy – prawidłowej czynności tarczycy lub nadczynności (hipertyreozy) czy niedoczynności (hypotyreozy) gruczołu tarczowego.